Çocukluk Çağında Yükselen Tehlike: Obezite

Son yıllarda obezitede yaşanan hızlı artış toplum sağlığını yüksek oranlarda etkilemektedir. Sağlıksız beslenmenin her yaş grubunda yaygınlaşmasının bir neticesi olarak çocuklarda obeziteye rastlanma oranları da toplumun geneline paralel biçimde hızla artmaktadır. Bireyin daha anne karnında başlayan beslenme serüveni bütün hayatının temellerini oluşturur. Bu nedenle öncelikle gebelerin beslenme konusunda bilgilendirilmeleri ve sağlıklarına dikkat etmeleri gerekmektedir.

Anne sütünün yeterli olduğu durumlarda bebek mutlaka ilk 6 ay boyunca anne sütüyle beslenmelidir. Dördüncü aydan sonra ek gıdaya geçen anne bebeğini besinlerle tanıştırmış olur. Bu geçişi sağlıklı bir şekilde yönetmek büyük önem taşımaktadır. Bebekleri tatlı gıdalara ve yoğun karbonhidrata maruz bırakmamak, konserve mamalar yerine ebeveynlerin evde hazırlayabileceği çorbalar, meyve –sebze püreleri, yoğurt, süt gibi gıdalara yönelmek gerekir. Çocuğun her zaman doğal ve sağlıklı yiyeceklerle beslenmesi onu ileriye dönük obezite tehditinden büyük oranda koruyacaktır.

Çocukları obeziteden korumak adına ebeveynlerin alabileceği bazı başlıca önlemler bulunmaktadır. 

• Çocuklar mümkün olduğunca işlenmiş, paketlenmiş gıdalardan uzak tutulmalı ve bu gıdaları ödül olarak görmeleri engellenmelidir. Evin diğer üyelerinin de bu gıdaları mümkün olduğunca tüketmemesi çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanması için önemlidir.

• Evde yapılan yemeklerin çeşitlerinden pişirilme şekillerine birçok nokta da beslenme sağlığında etkendir. Kızartmadan kaçınılmalı, pirinç ve makarna yerine bulgur tercih edilmelidir. 

• Beyaz ekmek gibi beyaz undan yapılan yiyecekler vücutta çok çabuk yağ olarak tüketilen yiyeceklerdir. Beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tüketmeye özen gösterilmeli, evde yapılan hamur işlerinde beyaz un yerine farklı un alternatifleri değerlendirilmelidir.

• Çocuğun gün içinde bol miktarda su içmesi teşvik edilmelidir. Ebeveynler kendileri de bol miktarda su içerek çocuğun hevesini artırabilir.

• Ebeveynler mutlaka gün içerisinde çocukla birlikte hafif tempolu yürüyüşler yapmalı, ilerleyen dönemlerde çocuğu ilgi alanı ve yeterlilikleri çerçevesinde bir spor alanına teşvik etmelidir.

• Çocuğun okulda sağlıklı beslenmesi okul kantinindeki işlenmiş, paketli gıdalar nedeniyle çok daha zor olabilir. Çocuğa süt, meyve, katkısız meyve suyu, kuruyemişler, tam tahıllı ekmekle hazırlanmış tost gibi yiyecek ve içecekleri içeren beslenme çantası hazırlanabilir. Çocuk yine de diğer gıdaları arkadaşlarından görerek özenebilir, bu nedenle beslenme çantasına konulacak sağlıklı ve eğlenceli alternatifler bulmak önemlidir.

Ebeveynler genellikle çocuklarının sağlıksız beslenme düzeni ve hareketsiz yaşamından şikâyet ederek diyetisyen müracaatında bulunmaktadır. Diyetisyenler sağlıklı beslenme programları hazırlayarak çocuklara destek sağlayabilir ancak çocuğun alışkanlığını temelde değiştirebilmek için ebeveynin sağlıklı alışkanlıklara sahip olması da çok önemlidir.

Diyetisyen tarafından sunulan öneri ve programları takip eden çocuk, ebeveynlerde tersine bir tutum ile karşılaştıklarında yeterli iradeyi göstermekte zorlanabilir. Ebeveyn beyaz ekmek tüketir ama çocuğuna tam tahıllı ekmek verirse çocuğun kafasında kolaylıkla soru işaretleri oluşabilir.  Bu nedenle ebeveynlerle çocuğun sağlıklı beslenme konusunda birlikte bilgilenerek yol kat etmeleri çok daha olumlu ve kalıcı sonuçlar ortaya koyabilir.