Şaşılık ve Tedavi Yöntemleri

Şaşılık her yeni doğan 100 çocuktan 4 ünde rastlanmaktadır ve gözlerin paralel duruşunun bozulması durumudur. Tedavisi mümkün bir hastalıktır. Belirtileri bariz olabileceği gibi diğer rahatsızlıklarla da karıştırılabilir bu yüzden erken teşhis ve tanı çok önemlidir. Sebepleri kişiden kişiye farklılıklar gösterebilmektedir bu nedenle tedavisi de kişiye göre değişir.

Halk arasında göz kayması olarak da bilinen şaşılık, gözlerin birbiri ile olan paralelliğinin kaybolması durumudur. Bu kaymalar devamlı, ara ara ya da gizli olabilir. Gözümüzde göz bebeğimizin yukarı aşağı, sağa sola ve dairesel hareketini sağlayan 6 adet kas bulunur. Bunlardan birinin ya da bir kaçının zayıflamasıyla şaşılık ortaya çıkar. Kimi zaman tek gözde kimi zamansa her iki gözde birden rastlanabilir.

Şaşılık Belirtileri Nelerdir?

Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi şaşılıkta da erken teşhis çok önemlidir. Bu yüzden bebek ve çocukların rutin göz kontrolleri aksatılmamalı ve davranışları gözlemlenmelidir. Bebek ve çocuklarda şaşılık ilk başta farklı bir tarafa bakarken boynunu farklı bir yöne çevirmesiyle belirti gösterebilir. Ayrıca gözlerde sulanma, ağrı, çift görme, baş ağrısı, gözlerde paralelliğin kaybolması, bulanık görme ve üç boyutlu görüntünün kaybolması şeklinde olur ki bu belirtilerin birçoğu ancak hekim muayenesi sırasında anlaşılabilir.
  

Şaşılık Sebepleri

Şaşılığın pek çok farklı sebebi olabilir ve kişiden kişiye değişebilir. Hamileliğin sorunlu geçmesi, erken doğum, kuvözde kalma, nörolojik rahatsızlıklar, ateşli hastalıklar, kafa travması, kazalar, düşmeler, ameliyatlar, kırma kusurları (miyop, hipermetrop, astigmat), göz tembelliği, şeker hastalığı ve hipertansiyon kaynaklı olabileceği gibi kalıtımsal da gözlemlenebilir. Ailede gözünde kayma olan varsa çocukta da şaşılık olma olasılığı yüksektir.

Şaşılıkta Tanı ve Tetkik

Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi şaşılıkta da erken teşhis çok önemlidir. Göz muayeneleri özellikle bebek ve çocuklarda eğer aksatılır ya da önemsenmezse geç kalındığında sadece estetik problemler değil görme problemleri de baş gösterecektir. Oysa ki şaşılık her yaşta tedavi edilebilir bir hastalıktır ve bu tedaviler ile göz tembelliği önlenebilir, 3 boyutlu görme sağlanabilir.

Şaşılık Tedavileri

Yeni doğan her yüz çocuktan dördünde görülen şaşılığın büyük çoğunluğu ise 2–3 yaş civarında ortaya çıkar ve gözlükle genellikle tam olarak düzelebilir. Gözlük kullandığı halde düzelmeyen durumlarda ise cerrahi tedavi gerekir.
 

Gözlükle Tedavi

Kimi şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olarak oluşur ve gözlükle tedavi edilebilir. Kullandıkça gözdeki şaşılık düzelir.

Kapama Tedavisi

Bu tedavi yöntemi hastanın gözünde tembellik var ise yapılabilir. Sağlıklı göz belirli aralıklarla kapatılarak tembel gözün çalışması sağlanır.

Ortoptik Tedavi (CAM)

Bu tedavi şaşılığı tedavi edebildiği gibi her iki göze görme yeteneğini ve derinlik hissini tekrar kazandırmak için göze uygulanan bilgisayar destekli egzersizlerden oluşmaktadır ve bir nevi fizik tedavidir. Bu tedavi şaşılık tedavi edilebildiği gibi, hastanın araba sürerken, futbol ve masa tenisi gibi mesafe ve zaman ayarlaması gereken sporlarla uğraşırken daha rahat ve başarılı olmasını sağlar.

Cerrahi Müdahale

Uygulanacak yöntem şaşılığın tipine ve derecesine göre değişiklik gösterir. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılık ameliyatları çocuklarda genel anestezi ile erişkinlerde ise lokal ya da genel anestezi ile yapılabilmektedir.

Şaşılık Ameliyatı

Gözlükle ve egzersiz programlarıyla düzelmeyen durumlarda, doğumsal şaşılık hastalarında ameliyata başvurulur. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılıkta her ne kadar erken tedavi tercih edilse de erişkin yaşlarda da tedavi mümkündür. Operasyon tercihen genel anestezi altında yapılır. Operasyon sonrası göz kapatılmaz, acı, ağrı olmaz sadece hastada hafif bir batma hissi olabilir. Ameliyattan 6 – 7 gün sonra hastalar günlük hayatlarına dönebilirler. Gözlerdeki kızarıklık yaklaşık 3-4 hafta sürer, damla kullanımı ile azalır.