Şaşılık ve Tedavi Yöntemleri
Şaşılık ve Tedavi Yöntemleri
Şaşılık her yeni doğan 100 çocuktan 4 ünde rastlanmaktadır ve gözlerin paralel duruşunun bozulması durumudur. Tedavisi mümkün bir hastalıktır. Belirtileri bariz olabileceği gibi diğer rahatsızlıklarla da karıştırılabilir bu yüzden erken teşhis ve tanı çok önemlidir. Sebepleri kişiden kişiye farklılıklar gösterebilmektedir bu nedenle tedavisi de kişiye göre değişir.

Halk arasında göz kayması olarak da bilinen şaşılık, gözlerin birbiri ile olan paralelliğinin kaybolması durumudur. Bu kaymalar devamlı, ara ara ya da gizli olabilir. Gözümüzde göz bebeğimizin yukarı aşağı, sağa sola ve dairesel hareketini sağlayan 6 adet kas bulunur. Bunlardan birinin ya da bir kaçının zayıflamasıyla şaşılık ortaya çıkar. Kimi zaman tek gözde kimi zamansa her iki gözde birden rastlanabilir.

Şaşılık Belirtileri Nelerdir?

Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi şaşılıkta da erken teşhis çok önemlidir. Bu yüzden bebek ve çocukların rutin göz kontrolleri aksatılmamalı ve davranışları gözlemlenmelidir. Bebek ve çocuklarda şaşılık ilk başta farklı bir tarafa bakarken boynunu farklı bir yöne çevirmesiyle belirti gösterebilir. Ayrıca gözlerde sulanma, ağrı, çift görme, baş ağrısı, gözlerde paralelliğin kaybolması, bulanık görme ve üç boyutlu görüntünün kaybolması şeklinde olur ki bu belirtilerin birçoğu ancak hekim muayenesi sırasında anlaşılabilir.
  

Şaşılık Sebepleri

Şaşılığın pek çok farklı sebebi olabilir ve kişiden kişiye değişebilir. Hamileliğin sorunlu geçmesi, erken doğum, kuvözde kalma, nörolojik rahatsızlıklar, ateşli hastalıklar, kafa travması, kazalar, düşmeler, ameliyatlar, kırma kusurları (miyop, hipermetrop, astigmat), göz tembelliği, şeker hastalığı ve hipertansiyon kaynaklı olabileceği gibi kalıtımsal da gözlemlenebilir. Ailede gözünde kayma olan varsa çocukta da şaşılık olma olasılığı yüksektir.

Şaşılıkta Tanı ve Tetkik

Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi şaşılıkta da erken teşhis çok önemlidir. Göz muayeneleri özellikle bebek ve çocuklarda eğer aksatılır ya da önemsenmezse geç kalındığında sadece estetik problemler değil görme problemleri de baş gösterecektir. Oysa ki şaşılık her yaşta tedavi edilebilir bir hastalıktır ve bu tedaviler ile göz tembelliği önlenebilir, 3 boyutlu görme sağlanabilir.

Şaşılık Tedavileri

Yeni doğan her yüz çocuktan dördünde görülen şaşılığın büyük çoğunluğu ise 2–3 yaş civarında ortaya çıkar ve gözlükle genellikle tam olarak düzelebilir. Gözlük kullandığı halde düzelmeyen durumlarda ise cerrahi tedavi gerekir.
 

Gözlükle Tedavi

Kimi şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olarak oluşur ve gözlükle tedavi edilebilir. Kullandıkça gözdeki şaşılık düzelir.

Kapama Tedavisi

Bu tedavi yöntemi hastanın gözünde tembellik var ise yapılabilir. Sağlıklı göz belirli aralıklarla kapatılarak tembel gözün çalışması sağlanır.

Ortoptik Tedavi (CAM)

Bu tedavi şaşılığı tedavi edebildiği gibi her iki göze görme yeteneğini ve derinlik hissini tekrar kazandırmak için göze uygulanan bilgisayar destekli egzersizlerden oluşmaktadır ve bir nevi fizik tedavidir. Bu tedavi şaşılık tedavi edilebildiği gibi, hastanın araba sürerken, futbol ve masa tenisi gibi mesafe ve zaman ayarlaması gereken sporlarla uğraşırken daha rahat ve başarılı olmasını sağlar.

Cerrahi Müdahale

Uygulanacak yöntem şaşılığın tipine ve derecesine göre değişiklik gösterir. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılık ameliyatları çocuklarda genel anestezi ile erişkinlerde ise lokal ya da genel anestezi ile yapılabilmektedir.

Şaşılık Ameliyatı

Gözlükle ve egzersiz programlarıyla düzelmeyen durumlarda, doğumsal şaşılık hastalarında ameliyata başvurulur. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılıkta her ne kadar erken tedavi tercih edilse de erişkin yaşlarda da tedavi mümkündür.

Operasyon tercihen genel anestezi altında yapılır. Operasyon sonrası göz kapatılmaz, acı, ağrı olmaz sadece hastada hafif bir batma hissi olabilir. Ameliyattan 6 – 7 gün sonra hastalar günlük hayatlarına dönebilirler. Gözlerdeki kızarıklık yaklaşık 3-4 hafta sürer, damla kullanımı ile azalır.

Şaşılıkta Erken Müdahale Neden Önemlidir?

Şaşılık tedavisinde erken teşhis, hem estetik hem de görsel fonksiyonların korunması açısından önemlidir. Bebeklerde şaşılık, ilk aylarda fark edilmese de, altıncı aydan sonra hala devam ediyorsa mutlaka bir göz hekimine başvurulmalıdır. Gelişim döneminde gözlerin uyumu, çevreyle sağlıklı bir etkileşim kurmak için büyük önem taşır. Gözlerden birinin sürekli kayması, beyin tarafından o gözden gelen görüntünün baskılanmasına (göz tembelliğine) ve derinlik algısının kaybolmasına yol açabilir. Bu durum hem çocuğun akademik hem de sosyal yaşamını etkiler.

Ailede şaşılık geçmişi bulunan kişilerde, bu rahatsızlık genetik geçişli olabileceğinden dolayı daha dikkatli olunmalı ve rutin kontroller aksatılmamalıdır. Aynı zamanda çocuklarda fark edilmeyen kırma kusurları (miyop, hipermetrop) da şaşılık neden olur sorusunun cevaplarındandır. Bu nedenle şaşılığın altında yatan sebep ne olursa olsun, uzman bir göz doktoru tarafından detaylı bir değerlendirme yapılması gerekiyor.

Gözlükle düzelmeyen veya tembellik nedeniyle derinlik hissi gelişmeyen durumlarda şaşılık tedavisi daha fazla geciktirilmeden cerrahi seçenekler değerlendirilmelidir. Uygulanan şaşılık ameliyatı, hem işlevsel hem estetik olarak olumlu sonuçlar doğurur. Şaşılık ameliyatı sonrası iyileşme süreci kolaydır; hasta kısa sürede normal yaşamına dönebilir. 

Sık Sorulan Sorular 

  • Şaşılık kendiliğinden geçer mi?
Hayır, şaşılık çoğu zaman kendiliğinden geçmez. Bazı bebeklerde ilk 3-6 ayda geçici kaymalar olabilir, ancak bu kaymalar düzenli hale gelir veya 6. aydan sonra devam ederse mutlaka göz doktoruna başvurulmalıdır. Göz tembelliği gelişmemesi için erken müdahale gerekiyor.

  • Şaşılık ameliyatı kalıcı çözüm sağlar mı?
Şaşılık ameliyatı, çoğu hastada kalıcı çözüm sağlar. Bazı durumlarda ameliyat sonrasında yeniden kayma gelişebilir. Bu durumda ek cerrahi veya ortoptik tedavi uygulanabilir. Cerrahi başarı oranı, kaymanın türü ve yaşa göre değişiklik gösterir.

  • Şaşılık tedavisi ne kadar sürer?
Şaşılık tedavisi, kişiye özel bir süreçtir. Eğer şaşılık gözlük veya kapama tedavisiyle düzelebilir ise bu süreç farklılaşabilir. Cerrahi gereken vakalarda hazırlık süreciyle birlikte toplam tedavi birkaç hafta ila birkaç ay arasında değişebilir.

  • Şaşılık ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Şaşılık ameliyatı sonrası ilk hafta gözde kızarıklık ve batma hissi normaldir. Hekimin verdiği damlalar düzenli kullanılmalı, göz ovuşturulmamalı ve enfeksiyona karşı dikkatli olunmalıdır. 1 hafta sonra normal yaşama dönülebilir; ancak yüzme, makyaj yapma gibi aktiviteler için hekimin önerdiği süreye uyulmalıdır.
Oluşturma Tarihi : 25.12.2022
Güncelleme Tarihi : 03.05.2025
Editör : Yeliz Yiğit
Bu internet sitesi veri politikalarına uygun çerezler kullanır. Bu internet sitesine bakmaya devam etmeniz, çerez kullanımımızı kabul ettiğiniz anlamına gelir. Detaylar için tıklayınız.
x
İletişim Formu Covid-19 Önlemleri