Şaşılık Tanı ve Tedavisi

Sağlıklı bireylerde her iki göz, birbirine paralel ve uyumlu olarak çalışır. Çeşitli nedenlere bağlı olarak gözler arasındaki bu paralelliğin bozulması, şaşılık olarak adlandırılır. Şaşı bireylerde gözlerden biri düz bakarken diğer göz yukarıya, aşağıya, içe veya dışa kayar. Daha ağır durumlarda ise gözlerden her ikisinde birden kayma görülebilir. Şaşılığın nedenine bağlı olarak değişmekle birlikte bu kaymalar geçici veya sürekli olabilir.

Şaşılık, genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalığın en temel belirtisi, düz bakmayan bir gözdür. Şaşı bireyler bir noktaya baktıkları sırada bir gözleri düz iken diğer göz kayarak farklı bir açıya yönelir. Çocuklarda şaşılık güneşte tek gözünü kapatma, veya her iki gözü kullanabilmek adına anormal baş pozisyonu gibi davranışlarla kendini belli edebilir. Bunların haricinde yaygın olarak görülen şaşılık belirtileri; 

• Gözlerde sulanma

• Baş ve göz ağrısı

• Çift görme

• Üç boyutlu görme yeteneğinin kaybolması

• Baş ve gözün bir yana çevrilerek bakılması 

• Bulanık görme

Şaşılık teşhisi, klinik göz muayenesi sonucunda rahatlıkla konulabilir. Şaşılık tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. İlk göz muayenesi için geç kalındığında çocukların gözlerinde estetik problemlerinin yanı sıra ömür boyu sürecek görme azlığı sorunları da oluşabilmektedir. Şaşılıkta erken tanı ve tedavi ile göz tembelliği önlenebilir, 3 boyutlu görme sağlanabilir.  Doğumdan hemen sonra ve çocukluk döneminde çocukların göz şikâyeti olmasa bile düzenli olarak mutlaka göz hekimine muayene olması gereklidir.

Şaşılık birçok nedenden kaynaklandığı için tedavi de kişiden kişiye farklılıklar gösterir. Şaşılık her yaşta tedavi edilebilir bir göz problemidir. Şaşılığın tedavi yöntemleri şunlardır;

-Gözlükle Tedavi: Bazı tip şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olarak oluşur. Hasta gözlük kullanmaya başlayınca şaşılık düzelir. Bu tip şaşılıklarda gözlük yeterli olmaktadır.

-Kapama Tedavisi: Bu tedavi yöntemi hastanın gözünde tembellik varsa uygulanmaktadır.

-Ortoptik Tedavi: Bu tedavi her iki gözle görme yeteneğini ve derinlik hissini kazandırmak amacı ile göze uygulanan egzersizlerden oluşmaktadır.

-Cerrahi Tedavi: Şaşılık ameliyatları göz küresinin dışında yer alan kaslar üzerinden gerçekleşir. Şaşılığın düzeltilmesi ve gözler arasındaki paralelliğin sağlanması için çeşitli teknikler kullanılarak bu kasların güçleri arttırılır, azaltılır veya kasların etki noktaları değiştirilir.

Doğuştan olan kaymalar genellikle gözlük gerektirmeyen, erken dönemde (6 ay – 1 yaş ) ameliyat edilmesi gerekli kaymalardır. Göz kaymalarının büyük çoğunluğu ise 2–3 yaş civarında ortaya çıkar ve genellikle gözlükle tam olarak düzelebilir. Gözlük takıldığı halde düzelmeyen kaymalara ise cerrahi tedavi gerekir. 

-Botoks Tedavisi: Kaymaya neden olan kas içerisine botilinum toksin enjeksiyonu yapıldığında gözde paralellik sağlanır, etkisi yaklaşık 6 ay kadardır ve daha çok sinir felcine bağlı şaşılıklar gibi özel durumlarda tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Bu tarz şaşılıklarda genel eğilim 6–8 ay beklemektir, ancak bekleme döneminde çift görmenin azalması amacıyla botoks uygulaması yapılabilir.