Gözü nemlendiren gözyaşı sıvısı gözün iç kısmındaki küçük kanalcıklardan buruna doğru ilerler. Bu kanalın, çoğunlukla göz yaşı kesesinin alt kısmında tıkanması sonucu hastalık karşımıza çıkmaktadır.
Göz yaşı kanalı tıkanıklığı en sık ilk bir yaştaki bebeklerde, orta yaş ve sonrası kadınlarda, burun yapısı eğri olan bireylerde ve uzun süren burun enfeksiyonu ve alerjiler sonucu görülür. Göz yaşı buruna geçemediğinden, göz kapağından yanağa doğru akar. Göz yaşı kanalı tıkanıklığı, gözde sık sık enfeksiyona da neden olur.
Göz Yaşı Kanalı Tıkanıklığının Belirtileri
- Aşırı sulanma,
- Gözde sık sık çapaklanma
- Burun köküne basmakla, göze iltihap gelmesi
- Burun kökününde şişlik.
Bebeklerde Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığı Tedavisi
İlk 1 yıl masaj uygulaması yapılır. Masaj burun kökünde gözyaşı kesesi üzerine baskılama şeklinde uygulanır. Günde 3-4 kez, 5 dakika bu masaj hareketini yapmak gerekir. Masajla kendiliğinden kanalın açılma ihtimali %95 civarındadır. Çocuklarda sık enfeksiyon oluyorsa altıncı aydan itibaren beklemeden sondalama yapılmalıdır.
Gözde çapaklanma oldukça antibiyotikli göz damlaları kullanılır.1. yılın sonunda, yaşarma geçmezse kanal kendiliğinden açılmadı demektir. O zaman “probing“ denilen sondalama işlemi yapılır. İlk sondalamadan sonra yaşarma şikayeti geçmezse silikon tüp entübasyonu yapılır. Tüp 2 ay yerinde kaldıktan sonra polikliniklerde çıkarılır. Çocuklarda tedavi gecikirse sonuç, başarı oranı düşmektedir. Sondalama ile de yaşarma geçmezse, bu kez 3 yaşın dolması beklenir ve “dakriyosistorinostomi” denen ameliyat yapılır.
Erişkinlerde Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığının Tedavisi
Dakriyosistorinostomi (Açık Cerrahi = DSR)
Lokal veya genel anestezi altında burun köküne yaklaşık 1 cm’ik bir kesi yapılır.Burun kemiğinde küçük bir kemik pencere açılır, Göz yaşı kesesinden burun boşluğuna direk geçiş oluşturulur.Bazı durumlarda silikon bir tüp punktumlardan geçirilebilir. Cillteki kesi dikişlerle kapatılarak işlem sonlandırılır.Tüm dünyada altın standart kanal ameliyatı DSR ameliyatıdır. Kuralına uygun yapılırsa ciltte iz kalmaz.
Dakriyosistorinostomi Ameliyatının Doğurabileceği Sorunlar (Komplikasyonlar)
- Yara yerinin mikrop kapması
- Kanalın tekrar tıkanması(%120)
Tedavi
- Anestezi: lokal veya genel anestezi,
- Süre: 45 dakika
- Bandaj: Kesi yerine ince bant konulur.
- Ameliyat sonrası: Göz çevresinde şişlik olabilir.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7 gün sonra, 1 ay sonra, 3 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: Dikişlerin üstüne antibiyotikli pomad 1 hafta, göze antibiyotikli damla.
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılır?
Burun köküne bastırıldığında gözden iltihap gelmesi, kanalın enfekte olduğunu gösteren önemli bir bulgudur. Bu durumda gözyaşı kesesi dolu olduğu için basınçla birlikte içeriğindeki iltihap dışa doğru akar. Bazı vakalarda ise burun kökünde elle hissedilebilen bir şişlik de oluşabilir.
Sık Sorulan Sorular
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı kendiliğinden geçer mi?
Bebeklerde gözyaşı tıkanıklığı ilk yıl içinde masajla açılma ihtimali yüksek olsa da, yetişkinlerde genellikle kendiliğinden geçmez ve cerrahi müdahale gerekebilir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı tekrarlar mı?
Evet, gözyaşı tıkanıklığı tekrarlayabilir. Uygun tedavi yapılmazsa ve enfeksiyon tekrarlarsa kanal yeniden tıkanabilir. Bu nedenle uzman bir doktor tarafından süreç takip edilmelidir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı körlüğe yol açar mı?
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı, doğrudan körlüğe neden olmaz; ancak sık enfeksiyonlar gözde kalıcı hasar oluşturabilir.
Gözyaşı kanal tıkanıklığı ameliyat sonrası iyileşme süreci nasıldır?
DSR ameliyatı sonrası iyileşme süreci hızlı ve konforludur. Şişlik ve morluklar birkaç gün içerisinde azalma gösterir. Dikişler 7 gün sonra alınır, düzenli kontrol ve ilaç kullanımı ile başarı oranı artar.