Göğüs Ağrısı Nedir?
Göğüs ağrısı, göğüs kafesi içerisinde hissedilen baskı, sıkışma, batma veya yanma hissi şeklinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Ağrının kaynağı kalp, akciğerler, sindirim sistemi, kas-iskelet sistemi veya sinirler olabilir. Ağrının süresi, şiddeti ve eşlik eden diğer belirtiler hangi organdan kaynaklandığını belirlemede önemlidir.
Göğüs Ağrısının Nedenleri Nelerdir?
Göğüs ağrısının nedenleri kalp kaynaklı ve kalp dışı sebepler olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
1. Kalp Kaynaklı Göğüs Ağrıları
Kalp rahatsızlıklarından kaynaklanan göğüs ağrıları genellikle sol tarafta, baskı hissi şeklinde olur ve sıklıkla kol, çene veya sırta yayılır.
- Kalp Krizi (Miyokard Enfarktüsü): Göğüs ağrısı şiddetlidir, sol kola, sırta veya çeneye yayılabilir. Terleme, nefes darlığı ve mide bulantısı eşlik edebilir.
- Koroner Arter Hastalığı: Kalbi besleyen damarların daralması sonucu göğüs ağrısı oluşabilir.
- Kalp Kası İltihabı (Miyokardit): Enfeksiyon nedeniyle kalp kasının iltihaplanması sonucu göğüs ağrısı görülebilir.
- Kalp Zarı İltihabı (Perikardit): Keskin ve batıcı göğüs ağrısı ile kendini gösterir, nefes alırken şiddetlenebilir.
- Aort Diseksiyonu: Aort damarının yırtılması sonucu meydana gelen, hayati tehlikesi olan ani ve şiddetli bir ağrıdır.
2. Kalp Dışı Nedenlerden Kaynaklanan Göğüs Ağrıları
Kalp ile ilişkili olmayan göğüs ağrıları da oldukça yaygındır ve genellikle daha az tehlikelidir.
- Kas-İskelet Sistemi Problemleri: Göğüs kaslarında gerilme, kaburga kırıkları ve göğüs duvarı iltihabı (kostokondrit) gibi durumlar göğüs ağrısına neden olabilir.
- Akciğer Hastalıkları: Zatürre, akciğer embolisi, astım ve plörezi gibi solunum sistemi hastalıkları göğüs ağrısına yol açabilir.
- Sindirim Sistemi Problemleri: Reflü, gastrit ve mide ülseri gibi mide hastalıkları, göğüste yanma hissi şeklinde ağrı yapabilir.
- Anksiyete ve Panik Atak: Stres ve panik atak, göğüs bölgesinde sıkışma hissine yol açabilir ve kalp krizi ile karıştırılabilir.
- Zona Hastalığı: Sinirleri etkileyen viral bir enfeksiyon olup, göğüs bölgesinde ağrı ve döküntüye neden olabilir.
Sol Göğüs Ağrısı Neden Olur?
Sol tarafta hissedilen göğüs ağrısı, kalp hastalıkları başta olmak üzere birçok farklı sebepten kaynaklanabilir.
- Kalp krizi veya kalp hastalıkları
- Akciğer hastalıkları (zatürre, emboli)
- Kas spazmları veya göğüs duvarı rahatsızlıkları
- Mide ve sindirim sistemi hastalıkları (reflü, gastrit)
- Panik atak ve stres
Sol göğüs ağrısı şiddetliyse ve nefes darlığı, terleme, baygınlık hissi gibi belirtilerle birlikte görülüyorsa acil tıbbi müdahale gerektirebilir.
Sağ Göğüs Ağrısı Neden Olur?
Sağ tarafta hissedilen göğüs ağrısı genellikle kalp dışı nedenlerden kaynaklanır.
- Akciğer hastalıkları (zatürre, plörezi)
- Kaburga kırıkları veya kas zedelenmeleri
- Safra kesesi hastalıkları (safra taşı, iltihaplanma)
- Reflü veya mide problemleri
Sağ göğüs ağrısı genellikle hareketle veya nefes alıp vermekle şiddetlenebilir.
Kadınlarda Göğüs Ağrısı Neden Olur?
Kadınlarda göğüs ağrısı, erkeklerden farklı nedenlerle de ortaya çıkabilir.
- Hormonal Değişimler: Regl öncesi dönem, hamilelik ve menopoz göğüslerde hassasiyet ve ağrıya neden olabilir.
- Fibrokistik Meme Hastalığı: Göğüslerde kitle hissi ve ağrıya yol açan iyi huylu bir durumdur.
- Meme Enfeksiyonları (Mastit): Özellikle emziren kadınlarda görülen meme dokusu enfeksiyonudur.
- Göğüs Kanseri: Genellikle belirti vermez, ancak bazı durumlarda göğüste ağrı hissedilebilir.
Göğüs Ağrısının Tanısı Nasıl Konulur?
Göğüs ağrısının nedeni belirlemek için çeşitli testler yapılabilir:
- EKG (Elektrokardiyografi): Kalp hastalıklarını tespit etmek için kullanılır.
- Ekokardiyografi: Kalp kapakları ve kalp kası detaylı olarak incelenir.
- Kan Testleri: Kalp krizi veya enfeksiyon gibi durumları belirlemeye yardımcı olur.
- Akciğer Filmi (Röntgen): Akciğer hastalıklarını tespit etmek için kullanılır.
- Mide Endoskopisi: Reflü veya gastrit gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını belirlemek için uygulanır.
Göğüs Ağrısı Tedavi Yöntemleri
Göğüs ağrısının tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir.
- Kalp hastalıkları: Koroner arter hastalığında kan sulandırıcı ilaçlar, stent veya bypass ameliyatı gerekebilir.
- Kas ve iskelet sistemi problemleri: Ağrı kesiciler ve fizik tedavi uygulanabilir.
- Akciğer hastalıkları: Antibiyotik, solunum terapisi veya cerrahi müdahale gerekebilir.
- Sindirim sistemi hastalıkları: Reflü için mide asidini düzenleyici ilaçlar kullanılabilir.
- Stres ve anksiyete: Terapi ve nefes egzersizleri önerilebilir.
Göğüs ağrısı, kalp, akciğer, sindirim veya kas-iskelet sisteminden kaynaklanabilir. Ağrının şiddeti, süresi ve eşlik eden diğer belirtiler dikkate alınarak neden belirlenmelidir. Ani, şiddetli ve uzun süren göğüs ağrıları acil tıbbi müdahale gerektirebilir.
Göğüste Kas Ağrısı ile Kalp Ağrısı Nasıl Ayırt Edilir?
Göğüste hissedilen kas ağrısı ile kalp kaynaklı ağrı arasında bazı belirgin farklar vardır. Göğüste kas ağrısı, genellikle belirli bir hareketle şiddetlenir veya azalır. Kolu yukarı kaldırmak, vücut pozisyonunu değiştirmek ya da göğüs bölgesine bastırmakla ağrı artıyorsa bu durum kas-iskelet sistemi kaynaklı olabilir. Kalp kaynaklı ağrılar ise daha yaygın, derin ve bastırıcı bir karakterdedir; dinlenmeyle geçmeyebilir ve fiziksel eforla tetiklenir.
Kas ağrısının bir diğer özelliği de uzun süredir devam ediyor ve başka sistemik belirti eşlik etmiyorsa daha az tehlikeli olma eğiliminde olmasıdır. Buna karşın kalp krizi gibi durumlarda göğüs ağrısı, çene, kol ve sırt gibi farklı bölgelere yayılabilir, nefes darlığı, mide bulantısı, baş dönmesi gibi ek şikayetlerle birlikte görülebilir.
Öksürük ile Birlikte Olan Göğüs Ağrısı Ne Anlama Gelir?
Öksürük ve göğüs ağrısı birlikteliği solunum sistemi hastalıklarını akla getirebilir. Zatürre, bronşit, plörezi ve akciğer embolisi gibi durumlarda hem öksürük hem de göğüs bölgesinde ağrı gözlenebilir. Bu ağrılar nefes alıp verme sırasında artar ve keskin bir batma hissi oluşturabilir.
Bazen uzun süren kuru öksürükler de göğüs kaslarında zorlanmaya ve kas ağrılarına neden olabilir. Bu durumda da göğüste yüzeysel, lokalize bir ağrı hissedilir. Akciğer hastalıkları dışında, reflü hastalığında da öksürük ve göğüs ağrısı birlikte görülebilir. Mide asidinin yemek borusuna kaçması, göğüs bölgesinde yanma tarzında rahatsızlık yaratabilir.
Göğüs Ağrısını Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Göğüs ağrısını tamamen önlemek mümkün olmasa da risk faktörlerini azaltmak için bazı önlemler alınabilir:
- Kalp ve damar sağlığı için düzenli egzersiz yapmak, sigara ve alkolü bırakmak,
- Yüksek tansiyon, kolesterol ve diyabet gibi kronik hastalıkları kontrol altında tutmak,
- Reflü ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarına yönelik diyet düzenlemesi yapmak,
- Stres yönetimi için nefes egzersizleri, meditasyon ve gerektiğinde psikolojik destek almak,
- Akciğer sağlığı için hava kirliliğinden korunmak ve enfeksiyonlara karşı bağışıklığı güçlü tutmak.
Göğüs Ağrısı Ne Zaman Tehlikelidir?
Göğüs ağrısı her zaman ciddi bir durumdan kaynaklı olmasa da bazı belirtilerle birlikte görülüyorsa acil tıbbi yardım gerektirir.
- Göğüs ağrısı ani başladıysa ve çok şiddetliyse,
- Sol kola, çeneye veya sırta yayılan baskı şeklinde ağrı varsa,
- Nefes darlığı, aşırı terleme, bulantı veya baş dönmesi eşlik ediyorsa,
- Bilinç kaybı, bayılma hissi ya da morarma görülüyorsa.
Bu belirtiler kalp krizi, aort diseksiyonu ya da akciğer embolisi gibi hayati risk taşıyan durumlardan kaynaklanabilir.
Sık Sorulan Sorular
- Göğüs ağrısı her zaman kalple ilgili midir?
Hayır, göğüs ağrısı her zaman kalp sorunu ile ilişkili değildir. Kalp dışında akciğer, mide, kas-iskelet sistemi ve hatta psikolojik nedenlere bağlı olarak da göğüs ağrısı yaşanabilir. Genç ve sağlıklı bireylerde, stres, anksiyete ve göğüste kas ağrısı gibi nedenler daha sık görülür. Ancak her ihtimale karşı ağrı ihmal edilmemeli ve nedeni mutlaka araştırılmalıdır.
- Reflü göğüs ağrısı yapar mı?
Evet, reflü sık görülen bir sindirim sistemi problemi olup göğüs bölgesinde yanma, sıkışma hissi ve ağrıya neden olabilir. Yemeklerden sonra veya yatarken artan göğüs ağrısı genellikle reflüyle ilişkilidir. Bu tür ağrılar mide asidini azaltan ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir.
- Panik atak göğüs ağrısı yapar mı?
Anksiyete ve panik atak durumlarında kalp kriziyle karıştırılabilecek şekilde şiddetli göğüs ağrısı yaşanabilir. Bu ağrı göğüste baskı ve sıkışma şeklindedir. Kişi aynı zamanda nefes alamama, terleme, çarpıntı ve ölüm korkusu da hissedebilir.
- Göğüs ağrısı için hangi doktora gitmeliyim?
Göğüs ağrısı yaşayan bir kişi öncelikle kardiyoloji uzmanına başvurabilir. Eğer ağrının nedeni kalple ilgili değilse, şikayetlerin durumuna göre gastroenteroloji, göğüs hastalıkları ya da fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlarına yönlendirme yapılabilir.