Diyabet, pankreasın yeterli miktarda insülin üretememesi veya vücudun üretilen insülini etkin bir şekilde kullanamaması sonucu ortaya çıkan kronik bir metabolizma hastalığıdır. İnsülin üretimindeki veya etkisindeki yetersizlik, kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur ve yağ ile protein metabolizmasında bozulmalara yol açar. Bu durumun belirtileri arasında özellikle gece sık idrara çıkma, aşırı susama, sık acıkma, yorgunluk, açıklanamayan kilo kaybı ve yaraların geç iyileşmesi yer alır. Diyabet, yaşam kalitesini etkileyen ciddi bir sağlık sorunu olmakla birlikte, erken tanı ve düzenli takip ile kontrol altına alınabilir.

Şeker Hastalığı (Diyabet) Belirtileri Nelerdir?

Diyabet, vücudun kan şekerini düzenleyememesi sonucu ortaya çıkan ve genellikle kronik seyreden bir metabolizma hastalığıdır. Yaygın belirtiler arasında aşırı susama, ağız kuruluğu, sık idrara çıkma, kilo kaybı, yorgunluk ve halsizlik bulunur.

Şeker hastalığına işaret eden belirtiler şu şekilde sıralanabilir: ·

      Özellikle geceleri sık idrara çıkma
·      Aşırı susama
·      Normalden daha yorgun ve halsiz hissetme
·      Açıklanamayan kilo kaybı
·      Genital bölgede kaşıntı
·      Kesik ve yaraların geç iyileşmesi
·      Bulanık görme
·      Artan açlık hissi   

Diyabet Çeşitleri

Diyabet, farklı mekanizmalarla gelişen ve farklı tipleri bulunan bir hastalıktır. Toplumda en sık görülen diyabet türleri Tip 1 ve Tip 2 diyabet olarak öne çıkar. 

·      Tip 1 Diyabet
·      Tip 2 Diyabet
·      Gebelik (Gestasyonel) Diyabeti
·      Diğer Sebepler (ilaç kullanımı, hormonal bozukluklar vb.)

Tip 1 Diyabet

Tip 1 diyabet, insülin hormonunun mutlak eksikliğiyle karakterize bir diyabet türüdür. Bağışıklık sisteminin, virüs enfeksiyonları, ilaç kullanımı, fiziksel veya psikolojik stres gibi faktörlerle normal işlevini yitirmesi sonucu pankreasta insülin üreten beta hücreleri tahrip olur. Tip 1 diyabet hastalarının yaşam boyu insülin tedavisi almaları gereklidir.

Tip 2 Diyabet

Tip 2 diyabet, başlangıçta pankreasın yeterli miktarda insülin üretmesine rağmen, üretilen insülinin hücreler tarafından etkin bir şekilde kullanılamadığı bir hastalıktır. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte insülin üretimi de azalır. Bu tür diyabet, genellikle uzun yıllar belirti vermeden ilerleyebilir.

Enfeksiyonlar, ameliyatlar, gebelik, stres veya kilo alımı gibi durumlar, Tip 2 diyabetin klinik olarak ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Çoğunlukla 40 yaş üzerindeki bireylerde görülür.

Gebelik (Gestasyonel) Diyabeti

Gebelik sırasında gelişen diyabet, hormonal değişimlere bağlı olarak kan şekerinin yükselmesiyle ortaya çıkar. Genellikle doğum sonrası kan şekeri seviyeleri normale dönse de, bu tür diyabet, ileride Tip 2 diyabet gelişimi açısından risk oluşturabilir.

Diğer Sebepler

Bazı ilaçlar, hormonal bozukluklar veya genetik faktörler, diyabetin daha nadir görülen türlerinin gelişmesine neden olabilir.

Şeker Hastalığı Tedavisi

Diyabet tedavisinde temel amaç, kan şekeri seviyelerini kontrol altına alarak ani yükselme ve düşüşlerin önüne geçmektir. Bu sayede hem hastaların günlük yaşam kalitesi artırılmakta hem de diyabete bağlı uzun vadeli komplikasyonların gelişimi engellenmektedir. Diyabet, ihmal edilmemesi gereken önemli bir sağlık sorunu olup, tedavi süreci disiplin ve kararlılık gerektirir.

Tedavi sürecinin temel taşları, hastanın eğitimi, dengeli bir beslenme düzeni oluşturulması ve düzenli egzersiz yapılmasıdır. Tip 1 diyabet hastaları için insülin tedavisi yaşam boyu zorunludur. Bu hastalık türünde pankreas, yeterli insülin üretemediği için dışarıdan insülin desteği sağlanarak kan şekeri kontrol altına alınır.

Tip 2 diyabet tedavisinde ise öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve fiziksel aktivitenin artırılmasıyla kan şekeri seviyeleri kontrol edilmeye çalışılır. Bu yöntemlerin yeterli olmadığı durumlarda ağızdan alınan ilaçlar tedaviye eklenir. Bazı Tip 2 diyabet hastalarında, pankreasın insülin üretiminin yetersiz hale gelmesi durumunda, geçici veya kalıcı olarak insülin tedavisi uygulanması gerekebilir.

Hastaların ve yakınlarının hastalık belirtilerini tanıması, dengeli beslenme planı oluşturması, komplikasyonlar hakkında bilgi sahibi olması, kan şekeri ölçüm yöntemlerini öğrenmesi ve günlük hayatlarında bu bilgileri uygulaması çok önemlidir. Doktorların yönlendirmeleri doğrultusunda oluşturulan bireysel tedavi planları ve düzenli kontroller, hastalığın etkili bir şekilde yönetilmesinde kritik rol oynar.